Ekonomistler, Donald Trump’ın korumacı ticaret planlarının Çin’e karşı nasıl sonuçlanacağını görmek için nefesini tutuyor.
Donald Trump, Çin ürünlerine yüzde 60 gümrük vergisi koyma sözü verdi ve yakın zamanda ek yüzde 10 gümrük vergisi sözü vererek olasılıkları daha da artırdı.
Trump sözünü tutacak
Insider’dan Filip de Mott’un haberine göre, Goldman Sachs, Trump’ın sözünü tutacağından neredeyse emin. Bankaya göre, bir sonraki yönetimin Pekin’e geniş kapsamlı gümrük vergileriyle karşı koyma olasılığı yüzde 90.
Banka analistler, “Eğer bu senaryo gerçekleşirse, ABD üreticileri bundan zarar görmeden kurtulamayacak” diye yazıyor ve gümrük vergilerinin ABD üreticilerini üç şekilde etkileyeceğini söylüyor.
Çin’den gelen ara mallarda fiyat artışı
Birincisi, Çin’den gelen ara mallar, bazı Amerikan endüstrilerini çökertecek kadar büyük bir fiyat artışıyla karşı karşıya kalacak. ABD’de üretilen nihai ürünlerin yalnızca bir kısmı Çin yapımı girdilere bağlı olsa da bu, sektöre göre değişiyor.
Genel olarak, Çin’den gelen ara mallar ortalama ABD endüstrisindeki brüt çıktının yüzde 0,3‘ünü oluşturuyor; bu da çoğu Amerikan üreticisinin fiyat dalgalanmalarından korunduğu anlamına geliyor. Girdi fiyatları ortalama yüzde 20 oranında yükseldiği takdirde, Goldman Sachs üretim maliyetlerinde küçük bir artış bekliyor.
Ancak Goldman, otomobil, makine aletleri, mobilya ve tekstil gibi Çin ara mallarına büyük maruziyeti olan endüstrilerde bunun büyük bir etkiye sahip olabileceğini ekliyor. Bu endüstrilerin düşük kar marjları göz önüne alındığında, üretim maliyetlerindeki mütevazı artış, işletme fazlasının yüzde 10 ila yüzde 30’una denk geliyor.
ABD ihracatçılarına zarar verme potansiyeli
İkinci olarak, misilleme tarifeleri ABD ihracatçılarına zarar verme potansiyeli taşıyor. Goldman Sachs’a göre, odun, tahıl, demir cevheri ve hayvansal ürünlerin yüzde 80’inden fazlasının Çin’de alıcıları bulunuyor. ABD soya fasulyesinin yüzde 50’sinden fazlası ve otomobillerin yaklaşık yüzde 20’si de ülkeye ihraç ediliyor.
Bu, Washington’ın Pekin’in misilleme hedefine düşmesi durumunda tarım ve ormancılık sektörünü en büyük riske sokuyor. Goldman Sachs, her iki sektörde de ihracat satışlarının yüzde 60’tan fazlasının Çin’den geldiğini söylüyor.
Sonuç çok da uçuk değil. Trump’ın ilk döneminde getirdiği tarife dalgasına Çin’in verdiği yanıtı düşünmek bunun anlamak için yeterli kabul ediliyor. Hızlı bir çözüm yerine, her iki ülke de misilleme ticaret savaşında yüzlerce milyar dolar değerinde tarife uygulamıştı. Trump’ın ek yüzde 10 tarife uygulama sözü, 2018 anlaşmazlığını anımsatacak şekilde, Pekin’den gelen eleştirileri tetiklemiş durumda.
Geleneksel olmayan misilleme yöntemleri
Banka üçüncü olarak ise Çin ‘geleneksel olmayan’ misilleme biçimlerini uygulayabileceğini hatırlatıyor. Goldman Sachs, Çin’in ABD endüstrisi için kritik olan hammaddeler üzerindeki hakimiyetine atıfta bulunuyor ve Çin’in bunları kısıtlamayı seçebileceğini söylüyor. ABD, doğal grafit, nadir toprak bileşenleri ve antimon oksitler de dahil olmak üzere bu malzemelerin yüzde 70’inden fazlasını Çin’den ithal ediyor.
Bu ihracatların yerine geçebilecek kolay bir alternatif de bulunmuyor ve bu durum önemli elektronik, otomobil ve savunma teknolojilerinin üretiminde sorunlara yol açma riski taşıyor.
Bu ay Çin, Biden yönetimi tarafından sunulan yeni bir yarı iletken yasağına yanıt olarak kritik malzemeleri geri çekmeye hazır olduğunu zaten işaret etti. Pekin misilleme olarak grafit gibi malzemelerin ticaretini bastırdı.
Tüketici üzerindeki etkileri
Tarife belirsizliğinin ortasında, birçok ekonomist tüketici enflasyonunun eyaletlerde yeniden artacağı konusunda uyarıyor. Conference Board‘un son beklentiler endeksine göre, tüketiciler de bundan endişe ediyor.
Ancak ara mallarda olduğu gibi, Goldman Sachs daha yüksek fiyatlar nedeniyle orta düzeyde bir etki bekliyor ancak bazı ürünler diğerlerinden daha fazla Çin’e bağlı bir nitelik taşıyor. Örneğin, ABD dayanıklı ev eşyaları, ayakkabı ve giyim ile tüketici elektroniği Pekin’e büyük ölçüde bağımlı ürünler olarak öne çıkıyor.
Analistler, “Bu malların fiyatları ortalama sadece yüzde 1 ila yüzde 2 oranında artacak ancak özellikle Çin’den kaynaklanan ürünler için yüzde 2 ila yüzde 10’a kadar artış mümkün” diye yazıyor. Goldman kişisel tüketim harcamalarının fiyatlarının yüzde 0,24 oranında artacağını tahmin ediyor. Bu enflasyon göstergesi yıllık bazda son ay yüzde 2,4 oranında arttı.