Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen Ulusal İstihdam Stratejisi Tanıtım ve İŞKUR Gençlik Programı’nın Başlatılması Toplantısı’na katıldı.
Güçlü devletin güçlü milletlerle, güçlü milletlerin de bilgi emek ve hikmet sahibi kişilerle var olacağını ifade eden Erdoğan, emek vermeden, mücadele etmeden, ter dökmeden istiklal ve istikbalin hayalinin dahi kurulamayacağını söyledi.
Ataların, “Emek olmadan yemek olmaz” dediğini ifade eden Erdoğan, “Merhum Mehmet Akif, bunu ‘Bekayı hak tanıyan, say’i bir vazife bilir. Çalış, çalış ki beka sa’y olursa hak edilir’ ifadeleriyle dile getirmiştir. Geleceği hak etmek istiyorsak evvela bugünün hakkını vermek, bunun için de sayi vazife bilmek mecburiyetindeyiz. Büyük ve güçlü Türkiye tasavvurumuzu kuvveden fiile çıkarmak, Türkiye Yüzyılı hedeflerimize en kısa sürede ulaşmak istiyorsak millet olarak çalışmak, hep birlikte mücadele etmek zorundayız.” diye konuştu.
İş ahlakı
Erdoğan, bilgi ve tecrübenin yanında iş ahlakının da bu süreçte esaslı bir yer teşkil ettiğini vurguladı.
İnanç ve medeniyet değerleri itibarıyla bu konuda çok hassas, titiz bir millet olduklarını vurgulayan Erdoğan, “‘Çalışana ücretini teri kurumadan verin’ emri bu konudaki en önemli rehberimiz ve referans kaynağımızdır. Ahi ocaklarından, Lonca teşkilatlarına, vakıf kültüründen orta sandıklarına, bin yıldır alın terini el emeğine, millete hizmet sevdasını imar ve ihya faaliyetlerine derç etmiş köklü bir geleneğin sahipleriyiz. Bu geleneği geleceğe taşımak, yarınlara çok daha güçlü bir Türkiye mirası bırakmak hem devletimizin hem de milletimizin hayati sorumluluğudur.” dedi.
“Türkiye’nin önündeki engelleri tek tek ortadan kaldırdık”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, milletin oyu ve güveniyle göreve geldikleri ilk günden bu yana Türkiye’nin ekonomisini üretim, yatırım, istihdam ve ihracat olmak üzere dört temel sütun üzerinde yükseltmeye gayret ettiklerini dile getirdi.
“İşçisinden memuruna, çiftçisinden esnafına, mühendisinden özel sektör çalışanına kadar herkesin kendisini güvende ve emniyette hissettiği müreffeh bir Türkiye bizim öncelikli gündemimiz oldu.” ifadesini kullanan Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Sağlık, tarım, ticaret, ulaşım, sanayi, adalet, sosyal güvenlik, teknoloji gibi milletimizi doğrudan ilgilendiren alanlarda Türkiye’nin önündeki engelleri tek tek ortadan kaldırdık. Bir yandan ülkemizin büyüme ve kalkınma sürecine hız verirken diğer yandan adil ve rekabetçi bir düzenin oluşmasını sağladık. Bölgesinde ve dünyada sözü geçen, demokrasi ve kalkınma hamleleriyle küresel ölçekte temayüz eden bir ülkeyi milletimizle sırt sırta vererek adeta yeni baştan inşa ettik. Üretim ve istihdamı ekonomi ve maliye politikamızın merkezine yerleştirerek, bu suretle büyüme ve kalkınma atılımlarımızı sürdürülebilir hale getirdik.”
Kadın istihdamı
Erdoğan son dönemde bilhassa istihdam ve nitelikli iş gücü alanında devreye aldıkları programlarla başarı hanelerine yepyeni kazanımlar eklediklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“9 Şubat 2024’de hayata geçirdiğimiz İş Pozitif Programı ile bir yılda 833 bin 366 kadını çalışma hayatına kazandırdık. İş gücü uyum programından, yüzde 90’a yakın bölümü kadınlar olmak üzere 3 ayda toplam 137 bin 476 kişi faydalandı. Alanına hakim, donanımlı ve mesleki becerilere sahip insan kaynağını genişletme hedefiyle geçtiğimiz ay başlattığımız Nitelikli İş Gücü Yetiştirme Programı’mızdan 1212 kişi istifade etti. 2024 yılında işbaşı eğitim programımızla 65 bin 739 kişiye meslek deneyimi kazandırdık. 3 bin 405 kişi de mesleki eğitim kurslarımızdan yararlandı. TÜİK’in istihdam verileri de programlarımızın başarısını net bir şekilde ortaya koyuyor.
Son 1 yıllık verileri incelediğimizde 2023 Kasım ayına göre iş gücümüzün 925 bin artışla 35 milyon 820 bin kişiye ulaştığını görüyoruz. Yine aynı dönemde istihdam sayımız 986 bin kişi artarak 32 milyon 748 bine yükseldi. İşsizlik oranımız ise 0,4’lük bir düşüşle yüzde 8,6 seviyesine geriledi. Aynı şekilde son bir yılda kadın iş gücümüzü 429 bin, kadın istihdamımızı da 397 bin artırdık. Bu noktada kadın iş gücüne katılma oranımızı 1,1 puan, kadın istihdam oranımızı ise 1 puan yükselttiğimizin altını özellikle çizmek isterim.”
“İŞKUR Gençlik Programımızı bugün itibarıyla devreye alıyoruz”
Erdoğan, gençlerle ilgili istihdam sayılarına ve işsizlik oranlarına bakıldığında diğer kategoriler gibi benzer iyileşmelerin, artışların ve gerilemelerinin olduğunu memnuniyetle müşahede ettiklerini belirtti.
Erdoğan, gençlere yönelik bir müjdeyi de paylaşarak, “Üniversite öğrencileri için hazırladığımız İŞKUR Gençlik Programımızı bugün itibarıyla devreye alıyoruz. İŞKUR Gençlik Programı ile gençlerimiz bir yandan üniversitedeki eğitimlerini sürdürürken diğer yandan kendilerini geliştirebilecekleri pek çok alanda bu programa dahil olabilecektir.” şeklinde konuştu.
İŞKUR Gençlik Programı kapsamında öğrencilerin, katılacakları AR-GE faaliyetleri, laboratuvar çalışmaları, akademik ve bilimsel projeler, bilgi ve teknoloji sistemleri gibi birbirinden farklı alanlarda bilgi ve deneyim kazanacaklarını vurgulayan Erdoğan, programın her üniversitenin kendi öğrencilerine özel olarak haftalık azami 3 güne kadar kısmi süreli katılım modeliyle uygulanacağını söyledi.
Erdoğan, programdan hane gelirleri asgari ücretin 3 katının altında kalan öğrencilerin faydalanacağını aktararak, şu bilgileri verdi:
“Günlük 1083 liralık ödeme ile programa ayda 5 gün katılacak öğrencilerimize 5 bin 415 lira, 14 gün katılacak öğrencilerimize ise yaklaşık 15 bin 162 lira tutarında destek vereceğiz. Ayrıca katılımcıların kısa vadeli sigorta primlerini de biz karşılayacağız. Programdan bu yıl 200 bin, önümüzdeki 4 yıl boyunca toplam 1 milyon üniversiteli gencimizin istifade etmesini planlıyoruz. Kampüslerde ve üniversitelerimizin çalışma yaptıkları alanlarda düzenlenecek programlarla öğrencilerimiz, iş arama, finansal okuryazarlık, öz geçmiş hazırlama ve mülakat teknikleri gibi eğitimler de alacak.”
“Ulusal İstihdam Stratejisi ve Eylem Planları, tüm bu çabalarımızın en somut neticelerinden biridir”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İkinci Dünya Savaşı sonrası kurulan uluslararası sistemin bugün iktisadi, siyasi ve ticari ilişkiler bağlamında sancılı bir dönüşüm geçirdiğini bildirdi.
Küresel ekonominin dinamikleri değişirken, ticari rekabetin aynı nispette sertleştiğinin altını çizen Erdoğan, jeopolitik mücadelenin ise çok farklı bölgelerde eskisinden oldukça farklı şekillerde tebarüz ettiğini söyledi.
Amerika ve Avrupa kıtasında son haftalarda yaşanan tartışmaları takip ettiklerini belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
“Ticaret savaşlarının ve küresel sistemi domine etmeye yönelik aktörler arasındaki bilek güreşinin giderek kızışacağı anlaşılıyor. Türkiye olarak böylesine sarsıntılı ve yeni sınamalara açık bir konjonktürde hem riskleri hem fırsatları titiz bir şekilde hesaplıyor, adımlarımızı buna göre atıyoruz. İş gücü piyasalarımız başta olmak üzere ekonomi ve ticaretteki yol haritamızı gözden geçiriyor, bölgesel ve küresel gelişmeler doğrultusunda orta ve uzun vadeli hedeflerimizi bu gelişmelerle uyumlu hale getiriyoruz.
Ekonomik kalkınmayla birlikte toplumsal refahın güçlendirilmesini, iş gücü piyasalarındaki durumun analiz edilmesini, sorunların giderilmesini ve uzun soluklu stratejilerin belirlenmesini zorunlu kılmaktadır. Detaylarını birazdan paylaşacağımız Ulusal İstihdam Stratejisi ve Eylem Planları, tüm bu çabalarımızın en somut neticelerinden biridir. 2025-2028 dönemini kapsayan strateji ve eylem planı iş gücü piyasalarının ihtiyaçları dikkate alınarak oluşturuldu. Bakanlığımızın koordinasyonunda ilgili kurumlarımız, sosyal taraflar, meslek kuruluşları, akademisyenler ve çalışma hayatının tüm paydaşları strateji belgesine önemli katkılar yaptı.”
“Adil geçiş politikaları oluşturulacak”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ulusal İstihdam Stratejisi’nde dört temel politika alanı çerçevesinde belirlenen yeni hedefler ve 90 eylem maddesi bulunduğunu söyledi.
Strateji belgesinin ilk politika alanı, iş gücü piyasalarında yeşil ve dijital dönüşüm ile beceri uyumunun geliştirilmesi olduğunu ifade eden Erdoğan, “Eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesinin amaçlandığı bu politika alanı kapsamında, eylem planındaki 33 eylem maddesi ile Türkiye beceri ekosistemi güçlendirilecek. Yeşil ve dijital dönüşüm sürecinin çalışma hayatına etkileri, fırsat ve risklerin tamamı göz önüne alınarak belirlenecek, adil geçiş politikaları oluşturulacak. Sektörel ve bölgesel düzeyde beceri uyumunun sağlanmasına yönelik istihdam politikalarının etkinliği artırılacak.” diye konuştu.
Erdoğan, şöyle devam etti:
“İş gücümüzün dijital ve yeşil dönüşüm süreçlerine intibak etmesi amacıyla eğitim programları geliştirilecek, mesleki yeterliliklerin artırılmasına dönük yeni modeller uygulanacaktır. Sektörel beceri ihtiyaç analizleriyle iş gücü piyasalarında ortaya çıkan yeni fırsatların değerlendirilmesine imkan tanınacaktır. Ulusal İstihdam Strateji Belgemizin ikinci politika alanı kapsayıcı istihdamın geliştirilmesidir. Eylem planındaki 24 eylem maddesiyle kadınların, engellilerin ve yaşlıların iş gücü piyasasına katılım ve istihdam oranları artırılacaktır. Çalışma hayatında kadın erkek fırsat eşitliği güçlendirilecek, iş gücü piyasası dinamikleri dikkate alınarak uluslararası iş gücü göçü kapsamında yer alan kişilerin çalışma hayatıyla bağları sıkılaştırılacak ve yabancı iş gücünün kayıtlı istihdamı desteklenecektir.
Bu doğrultuda kadınların iş gücüne dahil edilmesini desteklemek amacıyla iş-yaşam dengesi politikaları yeniden belirlenecek ve bakım hizmetlerine erişim konusundaki sıkıntılar giderilecektir. Gençlerimizin iş gücü piyasasında daha etkin bir şekilde yer alabilmesi için eğitim ve istihdam süreçleri arasındaki irtibat iyileştirilecektir. Engelli vatandaşlarımızın iş gücüne katılımını teşvik etmek amacıyla iş yerlerindeki fiziki ve sosyal erişilebilirlik konularındaki farkındalığın artırılmasına yönelik çalışmalar desteklenecektir. Benzer şekilde yaşlılarımızın bilgi ve tecrübelerinden azami ölçüde istifade edilebilmesi için birçok yeni uygulama hayata geçirilecektir.”
“Vatandaşlarımızın ekonomik ve sosyal hayata daha aktif katılmaları sağlanacaktır”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, strateji belgesinin üçüncü politika alanının sosyal koruma ve istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi olduğunu söyledi.
Eylem planındaki 18 eylem maddesiyle çalışma hayatında, temel hakların korunmasının sağlanacağını belirten Erdoğan, “Ayrımcılıkla mücadele edilecek ve insan onuruna yakışır şekilde işler hale getirilecektir. Kayıt dışı istihdamın önüne geçilecek, sosyal güvenlik sistemi, daha kapsayıcı hale getirilecektir. Kayıtlı istihdamı teşvik eden çalışanlarımızın sosyal güvenlik haklarını koruyan iş gücü verimliliğini yükselten birçok faaliyet gerçekleştirilecektir. Sosyal koruma sistemleriyle iş gücü piyasası daha uyumlu hale getirilerek vatandaşlarımızın ekonomik ve sosyal hayata daha aktif katılmaları sağlanacaktır.” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, Ulusal İstihdam Strateji Belgesi’nin dördüncü ve son temel politika alanının, kırsal bölgelerde sürdürülebilir istihdamın geliştirilmesi olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bununla kırsal bölgelerde, ekonomik çeşitliliğin ve istihdamın arttırılması suretiyle kırdan kente göçün kontrol altına alınmasını hedefliyoruz. Aynı şekilde, bu bölgelerdeki kamu hizmetlerinin geliştirilmesini, mevsimlik, tarım işçilerinin çalışma ve hayat şartlarının iyileştirilmesini amaçlıyoruz. Bu istikamette eylem planındaki 15 adet eylem maddesiyle tarım sektöründe eğitim ve yayın hizmetleri etkinleştirilecek. Kırsal bölgelerde, özel politika gerektiren grupların çalışma ve yaşam şartları iyileştirilecek. Kırsal kalkınma için bölgesel analiz çalışmaları yapılacak ve alternatif gelir kaynakları oluşturulacaktır.
Planla mevsimlik tarım işçilerimizin çalışma ve hayat standartlarının yükseltilmesi, sosyal güvenceye erişimcilerinin ve erişimlerinin kolaylaştırılması ve iş gücünün desteklenmesi adına çok sayı faaliyet gerçekleştirilecektir. Tarımda modern tekniklerin benimsenmesi, çevre ve iklim dostu uygulamaların yaygınlaştırılması ve yerel şartlara uygun yenilikçi istihdam tekniklerinin geliştirilmesi sağlanacaktır. Rabb’im yolumuzu, bahtımızı açık etsin. Bu düşüncelerle 2025-2028 Ulusal İstihdam Strateji Belgesi ve Eylem Planlarının bir kez daha hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.”
Programdan notlar
Programda, AK Parti İstanbul Milletvekili, sanatçı Yücel Arzen Hacıoğulları‘nın seslendirdiği şarkı eşliğinde farklı meslek gruplarını temsilen “emek” konulu koreografi sunuldu, emek ve istihdam konulu video izletildi.
Toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile sendika başkanları da katıldı.
Salonda madenciler başta olmak üzere çok sayıda meslek grubundan katılımcı da yer aldı.