Türkiye, 2024 yılı Ağustos ayında Rusya’dan yaptığı petrol ithalatını önemli ölçüde azalttı. İzmir yakınlarında bulunan STAR rafinerisinde süren bakım çalışmaları nedeniyle ithalat, günde 200 bin varil seviyesine geriledi. Bu rakam, yaz başlarında 400-450 bin varil arasında değişiyordu. Uzmanlar, düşüşün Rusya’nın petrol ihracatına olumsuz etkiler yapabileceğini ancak bunun geçici bir durum olduğunu belirtiyor.
Bakım Çalışmaları İthalatı Azalttı
SOCAR’ın işlettiği STAR rafinerisinde 5 Eylül itibariyle başlayan bakım çalışmalarının iki ay sürmesi bekleniyor. Bu süreçte ithalatın azalması, Rusya’nın petrol tedarik zincirinde bir kesinti yaratabilir. Ancak uzmanlar, bu durumun uzun vadede ciddi bir sorun teşkil etmeyeceğini vurguluyor.
Kpler’in verilerine göre, Türkiye’nin ithalatı yaz başındaki seviyesinden yarıya inmiş durumda. STAR rafinerisi, Türkiye’nin petrol ürünleri ihtiyacının %20’sini karşılıyor ve Azerbaycan, Irak, Rusya gibi ülkelerden ağır petrol ithal ederek işliyor. Ana tedarikçilerden biri ise Rusya’nın önde gelen petrol şirketlerinden LUKOIL.
Rusya, Asya Pazarına Yöneliyor
Uzmanlar, bu gelişmenin Rusya’nın Asya pazarına olan bağımlılığını artıracağını öngörüyor. Hindistan gibi Asya ülkelerine yönlendirilen Rus petrolü, Avrupa pazarındaki müşteri kayıplarını telafi edebilir. Rusya, özellikle indirimli Urallar petrolü ile Asya’da alıcı bulmaya devam ediyor.
Enerji ve Finans Enstitüsü’nün (IEF) kıdemli uzmanı Mikhail Zhuravlev, STAR rafinerisindeki onarımların Rusya’nın petrol ihracatı üzerinde hafif bir etki yaratacağını ifade ediyor. Ancak ihracat hacimlerinin Hindistan gibi alternatif pazarlara yönlendirilmesiyle bu etki azaltılabilir.
2024 Yılında STAR’ın Kapasitesi Artırılacak
SOCAR, STAR rafinerisinin yıllık kapasitesini 2024 yılında 13 milyon tona çıkarmayı planlıyor. Şu anda günlük 200 bin varil işleme kapasitesine sahip olan tesis, Türkiye’nin en büyük özel sektör yatırımlarından biri olarak öne çıkıyor. Rafineri, Azerbaycan Azeri Hafif, Irak Kerkük ve Rus Urallar petrolünü işleyerek Türkiye’nin enerji ihtiyacını büyük oranda karşılıyor.
Bu gelişme, Türkiye’nin enerji piyasasında yaşanan dinamik değişimleri gözler önüne sererken, Rusya’nın enerji ihracatında stratejik değişiklikler yapmasına neden olabilecek bir dönemin sinyallerini veriyor.